AMD ve fansız bilgisayarlar (güç tüketimi ince ayarları)

Uzun bir aradan sonra tekrar merhaba. Bu blogda teknik ve teknik olmayan konular hakkında yazmaya devam edeceğim.

Bu yazıda anlatacaklarım AMD işlemcilerde ince ayarlarla daha az enerji tüketmesini sağlamak üzerine. Çok çok iyi bir pasif soğutma ile her işlemci fansız çalışabilir ama amacımız ince ayarlarla para vermeden fan devrini kısabilmek ya da fanı kapatabilmek. Birkaç kavramın üstünden geçip devam edelim.

-Fan, havanın devir daim etmesi içindir. İçerideki havanın dönmesi için bir koridor oluşturmak gereklidir. Düşük hızlı ve sessiz fanlarla hava koridoru oluşturursanız ısı daha hızlı dağılır. Unutmayın, fan değil fanın çevirdiği hava soğutur.

-Yapacağımız işlemler elektrik faturanıza çok yansımayacak. Ama daha düşük TDP'li işlemci almaktan çok daha fazla yansıması olası. Çünkü işlemcinin en çok çalıştığı düşük güç seviyesinde oynayacağız. Bilgisayarınız ağır işler yapmadığı durumlarda yani çoğunlukla düşük güç seviyesinde çalışır.

- Hayır, bu işlemler bilgisayarınıza zarar vermez. Aksi durumda bu yazıyı ben değil kedinin yazdığını söyleme hakkımı saklı tutarım (:

 - TDP işlemcinin güç tüketimini göstermez, fikir verir sadece. Cep telefonlarının SAR değeri gibi düşünebilirsiniz. Düşük özellikte ve düşük SAR değerli telefon, çok özellikli ve yüksek SAR değerli telefondan konuşma esnasında daha çok enerji yayabilir. AMD'nin resmi bir dökümanından ekran görüntüsü;

- Eğer bilgisayarınızı sadece web gezintisi, film izleme ve müzik dinleme gibi işlerde kullanıyorsanız BIOS'tan işlemci voltajını olabildiğinde düşürüp hatırı sayılır enerji tasarrufu ve sıcaklık azalması elde edebilirsiniz.

- Güç kaynağı seçiminiz elektrik faturası konusunda çok önemli. Daha verimli GK, prizden aynı iş için daha az enerji çektirir. %80 verimli denen GK, prizden 100W çekip bilgisayara 80W verir. 20W çevirim sırasında sıcaklığa dönüşür. %90 üzeri verimlilikte GK almanızı öneririm.

Sadece yukarıdaki iki madde uygulanmış AMD 65W TDP'li 3 çekirdekli 2.1gHz A6 3500 APU'su boşta 12.8W, 1080P sıkıştırılmış video oynatırken 35.3W prizden güç çekebiliyor. Bu haliyle fansız kullanılabiliyor.

Buraya kadarki kısım ön bilgilendirme mahiyetindeydi. Asıl konumuz PowerState düzenlemesi. PState'ler işlemcinin güç modları. P0, işlemcinin en yüksek güçte çalıştığı ve P1 en düşük güçte çalıştığı modlar. Eğer güç ayarlarından dengeli seçerseniz, iki durum arasında değişir.

Ancak AMD işlemcilerde daha fazla PState var. Üstelik bu durumlara müdahale edilebiliyor. Çarpan kilitsiz işlemci gibi düşünün. AMD işlemcilerde hangi çekirdeğin hangi yük durumunda ne kadar hızda ve voltajda çalışabileceği ayrı ayrı ya da topluca ayarlanabiliyor.

AMD OverDrive yazılımıyla pek çok ayar imkanı tanısa da, bu denli ince ayara izin vermiyor. Peki PState değiştirme fikri nereden geldi? Hackerlar tersine mühendislik mi yaptı?

Hayır, AMD kendisi bu teknolojisini ve nasıl kodlama yapılacağını anlatıyor. Aşağıdaki ekran görüntüsü, resmi bir AMD dökümanından alınma. Buradaki kodları arayüzle birleştirip benzer programlar üretebilirsiniz. Kodlar bu kadarla sınırlı değil tabiki.

Bu konuda yazılmış PState değiştiren birden çok program var. Ben burada bir tanesiyle ilgili örnek video koyacağım, videoda açıklamalar ve altında indirme linkleri mevcut. Sistemin çalışmasını anlattım, gerekirse daha teknik anlatırım ama herkesin yazdığı arayüz hakkında konuşmak gereksiz çünkü çok fazlalar ve arada güncelleniyorlar.


Evet, aşağıdaki videoda kullanıcı Trinity APU ile maksimum sıcaklığı 85°C den 71°C e düşürmüş. Hepimizin sorunu farklı, kimimiz sıcaklıktan, kimimiz fan sesinden ve kimimiz elektrik tüketiminden mustaribiz. Ama çözüm aynı;

YouTube'da AMD OverDrive programıyla daha basit ayarlamaların nasıl olacağını gösteren videolarda var. Siz yeterki böyle yollardan haberdar olun, çözüm çok.

Ve son olarak ilham kaynağım, bozulan fanım. Bozulduğundan beri bilgisayarımı fansız kullanıyorum (: