10 Eylül 2013 Salı

PC ölüyor mu, yoksa biz mi öyle zannediyoruz?

Birkaç haftadır aklımda olan birşey vardı, bunu yazıya dökmek istedim. Biraz uzun olacak, sıkılmadan okuyacağınızı umuyorum. Hani sürekli "Klasik masaüstü PC artık bitti, PC oyunculuğu öldü, artık laptop, tablet ve konsollar revaçta" gibi şeyler söyleniyor ya, bu söylemlerin piyasada gözlemlediğim bazı durumlarla pek örtüşmediğini farkettim. Şimdi hep birlikte DeLorean zaman makinemize binelim, gittiğimiz yerde yollara ihtiyaç duyacağımız için mümkünse düz bir yola çıkalım, 88Mil/S hıza ulaşalım ve 13 sene önceye, yani 2000 yılına gidelim. PC'nin zirve noktası, AMD Athlon işlemciler Intel'in Pentium'larıyla kapışıyor, Nvidia ekran kartları kapış kapış gidiyor, yeni oyunlar çıktıkça sistem gereksinimleri artıyor, teknoloji çok hızlı ilerliyor. Herkes PC'de oyun oynuyor, oyun için bilgisayar topluyor. O yılların büyük bilgisayarcılarından (teknoloji marketleri henüz yaygınlaşmamıştı, bilgisayarcılar popülerdi o zamanlar) birine girelim.

- Merhaba.
- Hoşgeldiniz. Nasıl yardımcı olabiliriz?
- Bana oyun faresi lazım.
- Ne faresi?
- Yüksek hassasiyetli, en az 1600DPI olması lazım. Tuşları özel switch'li, bol tuşlu, 1000Hz polling rate destekleyen birşey yani.
- Polling rate ne ya? Switch filan bilmiyoruz biz. DPI dediğiniz de tarayıcıda olur, sakın siz yeni model Mustek tarayıcıları arıyor olmayasınız? Fare istiyorsanız Microsoft'un fareleri var, bir de birkaç tane Logitech var isterseniz.
- Peki oyuncu klavyesi var mı? Mümkünse mekanik, Cherry switch olsa daha da iyi olur. Işıklı olsun, hatta ışığı ayarlanabilir olsun. Makro tuşları da olsun tabi bolca.
- Dediklerinizi hiç anlamadım da, üzerinde birsürü multimedya tuşu olan A4Tech klavyeler var. Sesi açıp kapatabilirsiniz tek tuşla. Sarayım mı?
- Neyse, onları sonra hallederim, birkaç donanım soracaktım. Overclock yapacağım da, özel soğutmalı anakart ve ram arıyorum. Sıvı soğutmaya uygun olursa süper olur.
- Gigabyte'ın çift BIOS'lu kartı var, vereyim mi?
- BIOS önemli değil, VRM'ler soğutuculu mu?
- Neler neler? Üzerinde şöyle (madeni 1 lira kadar) bir soğutucu var. En üst model bu şu anda.
- O beni kesmez. Peki bellek modüllerinde neleriniz var? Düşük gecikmeli, çift kanal çalışmaya uygun üretilmiş bellek var mı?
- Bizde belleklerin hepsi aynı beyefendi. Kaç MB lazımsa ona göre veriyoruz. Bir ara Kingston vardı, parası çok olana onu veriyorduk ama pek satamadığımız için getirtmiyoruz artık.
- Soğutucu yok mu bunlarda?
- Ne soğutucusu? Bellekte soğutucu mu olur? İşlemci mi bu?
- Peki oyun için mouse pad var mı? Özel kaplamalı, çift taraflı olsa çok memnun olurum. Bir tarafı yüksek, diğer tarafı düşük hassasiyetli olsun. Fare ayaklarını az aşındırsın, ileride ekstra ayak bulmak zor olur.
- Ne ayağı, ne tarafı be? Ne diyon sen hemşerim? S....r git, sabah sabah asabımı bozma! A4Tech fareylen klavye neyine yetmiyor? Üstüne başına bakıp adam sandık, sen bizlen t....k mı geçiyorsun? Yürü git, başkasının kafasını ütüle...

Sonu böyle bitmese bile diyalog böyle olurdu sanırım. Aradığımızı bulamadığımız için boynumuz bükük, tekrardan biniyoruz zaman makinesine ve 2013 yılına dönüyoruz. PC oyunculuğu bitmiş, artık kimse bilgisayar toplamıyor, herkes işini tablet veya ultrabook ile görüyor. Aynı bilgisayarcıya tekrar gidiyoruz, aynı şeyleri istiyeceğiz.

- Merhaba.
- Hoşgeldiniz. Size nasıl yardımcı olabilirim? (bu adamı gözüm biryerden ısırıyor yav...)
- Bana birkaç parça lazım, doğrudan size sorayım. İlk olarak mouse istiyorum bir tane. Şu oyunculara uygun modellerden.
- Hay hay, bütçeniz nedir? Her bütçeye uygun model var. 20 liraya Everest'ler var, ama çok tavsiye etmem. 50 lira civarına A4Tech var. Bunlar fena değildir. 3500dpi sensörü var. Yine de bana sorarsanız Logitech G500'den aşağısını almayın derim, bu mouse çok iyi. Tabi hızlı oynuyorsanız Razer ve Zowie modellerini de tercih edebilirsiniz. Biraz daha pahalılar tabi. Yeni gelen Gigabyte oyun fareleri var, onlardan da verebilirim. Dün gelseydiniz Thermaltake vardı birkaç tane, bitti onlar. Haftaya da Asus'un oyuncular için özel tasarladığı fareler gelecek. Henüz deneme şansım olmadı ama güzel görünüyorlar.
- Asus fare mi yaptı? Vay be...
- Yapmaz mı, herkes yapıyor artık. Üst seviye isterseniz bir tek şu Level 10 modeli kaldı Thermaltake'in, hani BMW ile ortak geliştirilen. Biraz pahalı ama süper alet.
- Çeşit çokmuş gerçekten de. Biraz düşüneyim ben. Peki oyun klavyesi var mı?
- Olmaz mı? Onlarda da her fiyata ürün mevcut. Everest'i filan geçiyorum zaten, onların standart klavyeden pek farkı yok. Logitech'İn ürünleri fena değil, ama siz mekanik klavye istiyorsunuz sanırım. Razer'ın şu modelleri güzeldir, bunun Türkçe olanı da var depoda. Şunun tuşları biraz daha yumuşak ama sessiz. Bu da daha sert, basma hissi daha güçlü. Eğer elleriniz terliyorsa Thermaltake'in fanlı klavyesinden vereyim, hafif hafif üfler, avuçlarınızı kurutur.
- İyiymiş ya, ben bu kadar çeşit olacağını düşünmemiştim.
- Valla Türkiye piyasasında fazla çeşit yok zaten, biz de bulabildiklerimizi satıyoruz. Hayranı olduğunuz bir oyun var mı? Bakın şu klavyelerin özel desenlileri var. BF3 logolu olan var, şu da Diablo 3 temalı bir klavye.
- Ben buna da sonra karar vereyim. Overclock için anakart...
- Hangi markadan istersiniz? Asus'un tüm üst seviye serileri mevcut. Bakın şu ROG serisinin yeni anakartı süper mesela. İsterseniz Sabertooth da var. Bütçe önemliyse Asrock'ın Fatal1ty serisinden vereyim, o da fena kart değildir. MSI veya Gigabyte düşünür müydünüz? Bakın şu anakartlarda sıvı soğutmaya uygun heatsink var, size sadece hortumu bağlamak kalıyor.
- Maşallah, fiyatları da iyiymiş. RAM var mı peki?
- Hangi hızda, kaç GB, ne marka, ne renk olsun? Şu Gskill'ler yeni geldi, 1600MHz yazdığına bakmayın, overclock ile daha da hızlı çalışabiliyor. Bunların kırmızı ve siyah modelleri mevcut, anakartınızın renk temasına uygun olarak seçebilirsiniz. Kingston var ama pek önermiyorum, çok sıradan kalır sizin gibi sıkı bir kullanıcı için.
- Eee, alakasız kaçacak ama, mouse pad var mı?
- Şunlar işinizi görmez mi? Bakın bunlar çift taraflı, bunların da köşesinde ekstra hassasiyet bölgesi var. Şu da rutubet emici yüzeye sahip. Nasıl bir desen tercih ederdiniz? Bakın şunlar lisanslı ürünler, üzerlerinde Call of Duty serisindeki oyunların logoları var.
- Ucuz olsun ya, bunlar çok pahalı.
- Öyle demeyin, mouse pad çok önemli. Kablo tutucu istemez miydiniz? Siz oyuna dalmışken farenizin kablosu elinize dolaşmasın, Razer'ın şu ürünü (üzerinde 50 lira fiyat etiketi bulunan minicik bir kutuyu göstererek) hem şık, hem de kablonuzu derli toplu tutar. Başka markalarda da var isterseniz.
- Ya o da biraz fuzuli olur sanki...
- Kulaklığınız var mı peki? Bakın şu kulaklıklar oyuncular için özel tasarlandı, sanal surround sistemi var içerisinde.
- Benim acele işim var, gidiyorum. Hayırlı işler...

PC oyunculuğu ölüyor, masaüstü PC bitiyor, artık kimse overclock ile uğraşmıyor, kimse PC toplamıyor... Bunlar bize farklı kanallardan "itelenen" bilgiler. Nasıl oluyorsa, PC oyunculuğu ölürken PC için oyun aksesuarı piyasası canlandıkça canlanıyor. Yeni firmalar giriyor bu sektöre, mevcut firmalar da ürün çeşitlerini arttırıyorlar. Artık kimse PC'de oyun oynamıyormuş. Herhalde insanlar 200 liralık fareleri neticelerine takıyorlar, veya 300 liralık mekanik klavyelerle sinekleri öldürüyorlar. Eğer insanlar PC'de oyun oynamıyorsa başka kullanım yolları bulmaları gerekli, değil mi? Sonuçta alıyorlar bu ürünleri, satılmasa bu kadar firma bu sektöre hücum etmez, tam tersine mevcut firmalar birer birer sektörden kaçar.

Donanım konusunda da durum pek farklı değil. Toplama PC olayı bitmiş, masaüstü PC ölmüş, ama nedense Asrock gibi uygun fiyatlı anakartlara odaklanmış bir firma bile özel overclock anakartları çıkartıyor. Büyük firmalarda performans serisi anakartların sayısı standart modellerden daha fazla. Ucuz da değil, şimdi bir anakart satılan fiyata eskiden Celeron sistem toplanıyordu. Çıplak RAM bulmak zor artık, hepsi soğutuculu. Eskiden bir bellek modülünün gecikme süresini öğrenmek bile meseleydi. Şimdi ihtiyaca ve bütçeye göre her hızda, her dayanıklılıkta ürün mevcut. Özel soğutuculu ekran kartları 13 yıl önce hayaldi. Ben ekran kartı belleklerine heatsink taktığımda millet şaşırmıştı. Şimdi voltaj regülatörlerini bile soğutan, ısı borulu özel soğutucular var. İşlemci soğutucuları için de durum aynı. Athlon XP'ye 60mm fanlı bir Cooler Master soğutucu almıştım da, arkadaşlar bakıp bakıp "abi manyak bir şey" bu ya!" diyorlardı. Şimdi kapalı ve açık devre sıvı soğutmalar, kalın ısı boruları, kocaman fanlar filan, coştukça coşuyor soğutucular.

Bunlara daha çok örnek eklenebilir. Kasalar, sabit diskler ve monitörler ilk aklıma gelenler mesela... Ben yazarım ama daha fazla uzatmak istemiyorum. Bu kadar firma bu işlere giriyorsa, üstelik çeşitler sürekli artıyorsa bu ürünler satılıyor, tüketiliyor demektir. Eğer durağan bir piyasa olsaydı kimse girmezdi. Örneğin optik sürücü piyasası gerçekten durağanlaştı, kullanan kalmadı. Artık yeni model filan görmüyoruz, hatta firmalar da ufaktan çekiliyorlar. Eskiden Creative bile üretirdi, şimdi 2-3 marka kaldı. Onlar da yakında bırakır üretimi.

Ben oyun yapımcılarının, Microsoft'un, Sony'nin ve daha aklıma gelmeyen bazı firmaların bu "ölüyor, bitiyor" dedikodularını kasıtlı olarak yaydıklarını düşünüyorum. Evet, tabletler çıktıktan sonra her iş için bilgisayar açmak zorunda kalmıyoruz. Evet, Apple şık tasarımlı ve kolay kullanımlı bilgisayarlarıyla PC'den çok kullanıcı çaldı. Evet, incecik ultrabook'lar bazı kişiler için daha cazip görünüyor. Buna rağmen hala masaüstü bilgisayar kullanan, overclock yapan, oyun oynayan önemli bir kesim var. Bu kadar insanı yok sayıp sadece her yeni çıkan modaya uyan kesimi toplumun geneli gibi göstermek bana pek dürüstçe bir davranış gibi gelmiyor. O moda takipçileri belki PC'yi bırakmış olabilir, ama bu PC'yi öldürmez.

Bu blogun da yazarlarından olan dostum Ömer Öncü bu konuya "Eskiden arabalar çok komplikeydi, motor hakkında birşeyler bilmeden araba kullanılmıyordu. Şimdi durum böyle değil, kaputun nereden açılacağını bilmeyen insanlar da araba kullanıyorlar, eski komplike arabalar bitti. Bilgisayar sektöründe de aynı şey yaşanıyor şimdi." şeklinde bir yorum getirdi. Doğrudur, ama komplike arabalar bitmedi, sorunlu arabalar bitti. Yukarıda yazdığım şekilde dezenformasyonla bize itelenmeye çalışılan şey "Polo çıktı, artık Mercedes S serisi almaya gerek yok" durumudur. Arabalar eskisinden de daha komplike, ama daha az sorun çıkartıyorlar. Teknik bilgiye sahip olmadan da herkes her arabayı kullanabiliyor artık. Bilgisayarlar bu devrimi zamanında yaşadı zaten, hala da değişim devam ediyor. Eskiden dip switch ve jumper ile overclock yapardık, kurşun kalemle işlemcilerin çarpan kilitlerini kırardık. Şimdi çarpan kilidi kendiliğinden açık işlemciler satılıyor, overclock da grafik arayüzlü BIOS üzerinden kolayca yapılıyor. Minimum teknik bilgiyle işlemciyi %20-30 daha hızlı çalıştırmak mümkün.

Neticede o 13 sene önceki "hareketli" PC sektörü ölmedi, belki biraz olgunlaştı ama yaşamaya devam ediyor. Bu gidişle kolay kolay da ölmeyecek zaten. Konsollar, tabletler, akıllı telefonlar filan harika aletler, "belirli" işleri gerçekleştirmek için ideal cihazlar. O "belirli" işlerin dışında kalan şeylerde ise çok kötüler maalesef. PC ise belki o kadar kolay kullanımlı veya pratik değil, ama her işi yapabiliyor. Bu yüzden sıkı kullanıcılar hala güçlü bilgisayarları tercih ediyorlar, konsol, ultrabook veya tablet onlar için ikinci / yedek cihaz oluyor.

Tüm bunlar sizlere komplo teorisi gibi gelebilir, belki siz de bu yazıyı tabletinizden okuyorsunuzdur ve PC sizin için çoktan ölmüştür. Ben herkesin görüşlerini bilmek isterim, bu yüzden düşüncelerinizi yorum bölümüne yazmanızı rica ediyorum. Fazlasıyla uzun olan bu yazıyı okuduğunuz için de teşekkür ederim.

5 yorum:

  1. PC ölmüşmüş. O yüzden mi konsollar PC tabanlı mimarilere dönüşüyor?

    YanıtlaSil
  2. Bende PC' nin öldüğüne inanmıyorum. Sadece kullanım oranı değişiyor. Piyasadaki çeşitlilik arttığından. Biraz da şekli değişiyor. All-In-One dedikleri de Nettop dedikleri de bir çeşit masa üstü bilgisayar. Bu uzun gözlem yazısında anlatılanlar ile de hem fikirim.

    YanıtlaSil
  3. Steamroller-FX12 Eylül 2013 00:53

    Şu an bu yazıyı PC'den okuyorum. PC ölmedi ve kolay kolay da ölmez. Tablet, telefon ve ultrabook'larda macera yok benim için. PC her türlü macera. Overclock, kasa içini aşırı düzgün toplamaya çalışmak, istediğin gibi parça ekleyip çıkarmak, kasa modlamak hep PC'de olan şeyler. En dehşet grafikli oyunlar PC'de. O olmasa bile ben konsolda nasıl FPS oynayacağım? Düşmana fare olmadan nasıl nişan alacağım? 23" ekranda bir çalışma yapmanın rahatlığı mobil cihazların hangisinde var? Sadece mobil cihazlar PC'nin yapabildiği birçok şeyi yapabilir hale geldi ama her şeyi değil. Her zaman PC daha geniş işlerde kullanılabilecektir ve her zaman var olacaktır.

    YanıtlaSil
  4. pc ölmüyorda birader sen ölmüşsün galiba 1 aydır hiç paylaşım yapmıyon ne ayak!

    YanıtlaSil